Cần xem lại cuộc vận động “ưu tiên dùng hàng Việt” nhìn từ vụ “thẻ vàng” EU, Khaisilk

Theo Đại biểu Quốc hội Dương Trung Quốc - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai, “thẻ vàng” EU và “lùm xùm Khaisilk” là điển hình cảnh báo về tình trạng hàng giả, hàng nhái, kém chất lượng.

Ông cho biết, đã đến lúc phải thay đổi tâm thế cuộc vận động dùng hàng Việt, để chinh phục người tiêu dùng tại chính thị trường ngót trăm triệu dân trong nước.

Cần ưu tiên thị trường quốc nội

Đại biểu Dương Trung Quốc nhận định: “Các rào cản giám sát của các nền kinh tế tiên tiến trên thế giới buộc chúng ta phải làm ăn đàng hoàng và vụ “rút thẻ vàng” của EU đối với ngành đánh bắt cá của chúng ta là một điển hình. Trong nước, việc ưu tiên dùng hàng Việt Nam khiến thị trường bị một số doanh nghiệp lợi dụng tiêu thụ hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng mà tình trạng mất an toàn thực phẩm hay vụ Khaisilk là điển hình”.

Trên thực tế năng lực và chất lượng sản phẩm Việt đã có nhiều thay đổi tích cực, bằng chứng là hàng nông sản Việt Nam xuất khẩu đến các thị trường khó tính ngày càng nhiều và có hiện tượng hàng nước ngoài phải gắn mác Việt Nam để tiêu thụ ở Việt Nam.

“Đã đến lúc kêu gọi “ưu tiên dùng hàng Việt Nam” cần được xem lại. Đã đến lúc chúng ta phải thay đổi tâm thế để chuyển thành cuộc vận động “Hàng Việt Nam chinh phục người Việt Nam” để chinh phục ngay thị trường ngót trăm triệu dân đang bị nhiều doanh nghiệp nước ngoài chinh phục” - đại biểu khẳng định.

Theo Đại biểu Dương Trung Quốc, các nền kinh tế tiên tiến cũng thường coi trọng thị trường quốc nội ưu tiên phục vụ chính những người dân của mình. “Tôi đã có lần thấy Thủ tướng gặp gỡ doanh nhân cũng thoáng nói đến ý tưởng này. Liệu Thủ tướng có coi đó là một định hướng thay đổi trong nhiệm kỳ của mình không?” - đại biểu đặt vấn đề.

Không chủ trương bảo hộ hàng hóa trong nước

Trả lời chất vấn của Đại biểu, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc khẳng định, toàn cầu hóa, tự do thương mại và hội nhập đang trở thành một xu thế. Tuy nhiên gần đây, một số quốc gia đang có xu hướng quay lại tập trung vào củng cố và phát triển thị trường trong nước thông qua việc tạo những rào cản với mậu dịch tự do.

“Xu hướng này có thể làm dấy lên một cuộc chiến tranh thương mại mới, tác động tiêu cực đến tăng trưởng kinh tế toàn cầu. Việt Nam với tư cách là nền kinh tế theo đuổi tự do thương mại và đầu tư, hội nhập ngày càng sâu rộng với khu vực và thế giới, sẽ đối mặt với không ít thách thức từ xu hướng này” - Thủ tướng nhận định.

Trong khi đó, thị trường thương mại nội địa nước ta tính đến hết tháng 11/2017 có tổng mức bán lẻ hàng hóa đạt 3.600.658 tỷ đồng, tăng 10,73% so với cùng kỳ năm 2016. Nếu loại trừ yếu tố tăng giá thì tổng mức bán lẻ 11 tháng năm 2017 tăng 9,5% so với cùng kỳ năm 2016, đây là mức tăng trưởng khá so với các năm gần đây. Riêng giai đoạn từ 2006-2015, dù ngân sách nhà nước đầu tư không đáng kể nhưng đóng góp bình quân của thương mại nội địa trong GDP đạt khoảng 10,6%/năm, tạo công ăn việc làm cho khoảng 6,7 triệu người năm 2015.

Để thúc đẩy thị trường nội địa, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ban, ngành Trung ương và địa phương tích cực triển khai các hoạt động hưởng ứng Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” do Bộ Chính trị phát động từ năm 2009 thông qua những Thông báo và Kế hoạch cụ thể. Nhờ vậy, người tiêu dùng Việt Nam đã có sự chuyển biến rõ rệt về nhận thức và tâm lý tiêu dùng hướng ưu tiên sử dụng hàng Việt Nam. Trong hệ thống siêu thị, hàng hóa sản xuất trong nước đã chiếm tỷ trọng lớn từ 70-80% trong hệ thống bán lẻ hiện đại.

“Cuộc vận động không hẳn là nhằm bảo vệ người sản xuất, cũng không phải chủ trương bảo hộ hàng hóa trong nước mà chính là vận động toàn xã hội hướng đến tinh thần yêu nước và khích lệ tinh thần vươn lên, cạnh tranh lành mạnh của doanh nghiệp Việt Nam, đồng thời cũng để nâng cao tinh thần phát hiện hàng giả, hàng nhái nhãn hiệu hàng Việt Nam” - Thủ tướng Chính phủ khẳng định.

4 nhóm giải pháp

Theo đó, Thủ tướng Chính phủ đã tăng cường chỉ đạo triển khai thực hiện các hoạt động xúc tiến thương mại, tổ chức hội chợ, triển lãm, thông tin quảng bá sản phẩm hàng hóa, xây dựng thương hiệu hàng hóa Việt, xây dựng các cơ chế, chính sách hỗ trợ…

“Cuộc vận động có hiệu quả như hiện nay phải kể đến nỗ lực rất lớn của các doanh nghiệp. Hàng Việt Nam trong những năm gần đây đã từng bước khẳng định được chất lượng, mẫu mã cũng như thương hiệu của mình, đó cũng là lời khẳng định cho trí tuệ trong sản xuất kinh doanh của người Việt” - Thủ tướng nhấn mạnh đồng thời cho biết các doanh nghiệp sản xuất Việt Nam dần chinh phục được người tiêu dùng Việt.

Tuy nhiên, Người đứng đầu Chính phủ cũng thẳng thắn chỉ ra vẫn còn tình trạng doanh nghiệp lợi dụng niềm tin của người tiêu dùng, lợi dụng cơ chế chính sách, đã có hành vi gian dối, vi phạm pháp luật. “Trường hợp vi phạm của Công ty Khaisilk, thiệt hại ở đây không chỉ là của bản thân doanh nghiệp mà lớn hơn là ảnh hưởng tới uy tín thương hiệu các sản phẩm của Việt Nam, tổn hại đến lòng tin của người tiêu dùng ở cả trong và ngoài nước đối với các sản phẩm hàng hóa nói chung của Việt Nam”, Thủ tướng chỉ rõ.

Do đó, Thủ tướng chỉ đạo tập trung vào nhóm giải pháp, thứ nhất, đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền về Cuộc vận động “ưu tiên dùng hàng Việt”.

Thứ hai, rà soát, bổ sung, ban hành luật pháp, cơ chế, chính sách hỗ trợ sản xuất, tiêu dùng trong nước, bảo vệ người tiêu dùng, không trái với quy định của tổ chức Thương mại thế giới (WTO).

Thứ ba, hỗ trợ doanh nghiệp trong các hoạt động xúc tiến thương mại và mở rộng thị trường trong nước; đổi mới công tác quản lý, chấn chỉnh công tác quản lý thị trường.

Thứ tư, đổi mới công tác quản lý, chấn chỉnh công tác quản lý thị trường, ngăn chặn các doanh nghiệp tiêu thụ hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng.